برنامه تهذیبی، تربیتی

مقدمه

بی‌شک مسألة تهذیب و تربیت و به تعبیر قرآن کریم تزکیه انسان، اصلی‌ترین و مهم‌ترین هدف انبيا و اوليای الهي (علیهم السلام) بوده است و همه‌ ادیان الهي و حتی مکاتب بشري در مقام ترسیم سیمای انسان مطلوب و دستیابی به آن، دارای مباني، اصول، اهداف، راهبردها و روش‌هایی مي‌باشند كه مجموعة اين امور، نظام تربيتي آن‌ها را تشكيل مي‌دهد.

بررسی سیر تربیتی و اخلاقی حوزه‌های علمیه نیز نشان می‌دهد که تربیت‌مداری و اهتمام به امر تهذیب نفس و خودسازی، اساس و زیربنای تمامی اهداف و برنامه‌های علمی آن بوده است. گرچه در این‌جا نیز فرایند نظام‌مندی در زمینه تهذیب و تربیت طلاب وجود نداشته است، ولی به واسطه هدایت و راهنمایی اساتید و مربیان صاحب نفس و مهذّب و در یک رابطه استاد و شاگردی تا حدود زیادی امر تهذیب و تربیت حوزه‌ها پیش می‌رفت؛ اما در حال حاضر با توجه به گستردگی مدارس علمیه و فراوانی طلاب از یک سو و بروز و شیوع برخی آسیب‌ها و مشکلات اخلاقی و تربیتی در جامعه از سوی دیگر، مسلماً امروزه روش‌های سنتی گذشته برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های تهذیبی و تربیتی حوزه کفایت نمی‌کند. بنابراین و با توجه به این که تهذیب و تربیت در حوزه‌ها باید روح حاکم بر تمامی برنامه‌ها و خون جاری در همه بخش‌های حوزه باشد، ضروری است به شکل منسجم‌تر و نظام‌مندتری به این امر اهتمام داشته باشیم.

برای اینکه حوزه‌ علمیه بتواند رسالت اصلی خود را در خصوص تربیت طلاب فاضل، مؤمن، مهذب و انقلابی انجام دهد باید به موازات برنامه‌ آموزشی، برنامه ای نیز در بخش تهذیبی و تربیتی ارائه گردد. تا اقدامات جدی‌تر و منسجم‌تری صورت پذیرد.

ارکان اجرایی برنامه تربیتی

با توجه به مطالعات و بررسی‌های انجام شده و نتایج آسیب‌شناسی اخلاقی و تربیتی که بدان اشاره شد، مدیران و اساتید مدارس بیشترین سهم و نقش را در رشد و پیشرفت علمی و اخلاقی طلاب دارند. به همین جهت در برنامه تربیتی به‌طور ویژه به نقش تربیتی این دو گروه تأکید و بیشترین بار تربیتی طلاب بر دوش آنها نهاده شده است؛ در واقع، مدیر مدرسه مسئول اجرای برنامه می‌باشد و معاون تهذیب مدرسه نیز به عنوان بازوی اجرایی مدیر خواهد بود. اساتید نیز در قالب شورای تهذیب و هم در کلاس‌های درسی از لحاظ تهذیبی و تربیتی نقش‌آفرین خواهند بود.

برنامه تهذیبی، تربیتی

این برنامه درسه بخش تنظیم شده است: 1. برنامه‌های عمومی، 2. برنامه‌های اقتضایی 3.برنامه های اختصاصی.

برنامه عمومی

 ویژگی اصلی برنامه‌های عمومی لازم الاجرا بودن آنها در طول سال و فراگیر بودنشان برای تمامی پایه‌های تحصیلی(پایه 1 تا 10) است. هدف از گنجاندن این بخش تأکید بیشتر بر اهمیت تربیتی آنها و اهتمام بر استمرار و حُسن اجرای این برنامه‌ها در همه مدارس است.

با عنایت به اینکه برنامه های عمومی از اهمیت تربیتی بالایی برخوردار هست و مدیران تربیت محور با اجرای این برنامه ها شاهد تغییر وتحول جدی در متربیان  خواهند بود از این رو بر همه مدیران محترم لازم هست در اجرای آن اهتمام ویژه داشته باشند و از ظرفیت شورای تهذیب در اجرای کردن تمام برنامه های عمومی برای تمام سطوح کمال استفاده را داشته باشند.

برنامه اقتضائی

برنامه اقتضائی با هدف رفع آسیبهای موجود و پرخطرکه دربین طلاب شیوع دارد طراحی گردیده است که درصورت رفع این آسیبها ونیازهای تهذیبی وتربیتی طلاب زمینه برای نیل به اهداف عالیه محقق خواهد شد

ویژگی های اصلی برنامه اقتضایی لازم الاجرا بودن  وهمچنین روش برگزاری آن که به صورت کارگاهی تخصصی با مسولیت ستاد وهمکاری شورای تهذیب می باشد

برنامه اختصاصی

   این برنامه با هدف تمرکز بر اصلی‌ترین اهداف اخلاقی و تربیتی، سعی دارد در سه محور «تعمیق باورها»، «آراستگی به فضائل اخلاقی و انجام واجبات» و «پیراستگی از رذائل اخلاقی و گناهان»، زمینه رشد و تعالی اخلاقی و معنوی طلاب، حوزویان و خانواده‌های آنان (همسران و فرزندان) را فراهم آورد