بیشک یکی از اصول و ارکان تربیت، «معرفت» است تا جاییکه برخی صاحبنظران اساساً تربیت را معرفتبنیان دانسته و فرایند تربیتی را عمدتاً آموزشی و تعلیمی میدانند، همچنین مطالعه و کتابخوانی یکی از اساسیترین نیازهای یک انسان پویاست و این مهم در مورد طلاب و روحانیون از ضروریات غیرقابل انکار است، معاونت تهذیب و تربیت نیز متناسب با مأموریت و رسالت خود، موظف است نیازمندیهای علمی و معرفتی طلاب را در عصر جدید و در مسیر تحقق اهداف انقلاب و تمدن اسلامی، شناسایی نموده در یک طبقهبندی و منظومهای منسجم ارائه نماید و آنچه را که در سیستم رسمی دروس حوزه، ارائه نمیشود به طلاب و روحانیون عرضه نموده و زمینه مشارکت حداکثری و همراهی ایشان را فراهم و سوابق و مدارج و مراتب مرتبط را ثبت نماید.
اصول و بایستههای طراحی و تنظیم و اجرای سیرهای مطالعاتی متناسب با مأموریت مذکور در ذیل مورد اشاره قرار گرفته است و میبایست طرح تفصیلی بر اساس این کلیات تنظیم گردد. امید است با اصلاح و تکمیل این موارد، طرح تفصیلی از اتقان و جامعیت کافی برخوردار گردد:
- سیرهای متنوع و متکثر ، شخصیتها و موضوعات تخصصی …،
- سیرهای کوتاه مدت (سه ماهه) و میان مدت (یکساله) و بلند مدت (سه تا ده ساله)،
- اولویت بر کتب راهبردی و یا موضوعات بنیادین جهتساز و انگیزهبخش در ابتدای هر سیر،
- سیرهای ویژه مخاطبان خاص (خانوادهها، همکاران، طلاب شاغل، مبلغان، نخبگان، فارغ التحصیلان و …)،
- سیرها در سطوح مختلف (مقدمات، سطوح عالی، مراکز تخصصی و…)،
- سیرها در موضوعات روز و متناسب با نیازهای جامعه و اهداف انقلاب و تمدن اسلامی،
- تنظیم سیرها در سه حالت خلاصهخوانی(مروری اجمالی)، مبسوطخوانی و مطالعات تفصیلی،
- تنظیم تقویم زمانی سیرهای مطالعاتی برای هر دسته از مخاطبان،
- برگزاری آزمون و امکان گزارش و تدریس و تحقیق و سخنرانی در موضوعات توسط طلاب،
- تعلیم مجازی و حضوری، دورهها و اردوهای معرفتی تکمیلی،
- مزایا، امتیازات، ثبت در سابقه، صدور گواهی،
- متناسب با نقشه جامع علمی و هندسه معرفتی طلبه عصر انقلاب،
- امکان ارتباط از طریق سامانه مجازی و پیشخوان،
- اولویت مشارکت نخبگان و بهرهمندی از توان ایشان،
- معرفی استاد راهنما در هر سیر مطالعاتی،
- دسته بندی کلی سیرهای مطالعاتی متناسب با ساحات تربیت و عرصه های تخصصی تحصیلات حوزوی،
- امکان مطالعات و حلقات مباحثه گروهی،
- امکان تولید اثر در هر موضوع و انتشار آن در سامانه یا نشریه،
- تهیه و ارائه بسته جامع در هر سیر أعم از کتب، نشریات، مقالات، آثار هنری و رسانه ای، صوت و تصویر، سخنرانی و …،
- امکان پیوست موضوعی با تحقیقات مدرسه، پایان نامه، تولید آثار علمی و…،
- امکان تداوم عینی و اجتماعی سیرهای موضوعی و تعریف فرصت های اقدام و عمل و اثرگذاری اجتماعی و ایفای نقش میدانی مانند تبلیغ موضوعی، فعالیت فرهنگی متناسب با سیرهای موضوعی، ایجاد گروه های جهادی موضوعی و…،
- برگزاری دوره ویژه اساتید اخلاق مدارس، معاونان تهذیب، مدیران و اساتید و مربیان طرح تعالی و … جهت آشنایی با سیرهای مطالعاتی و مطالعه اجمالی و فشرده برخی سیرهای منتخب،
- رصد و پایش آثار و محصولات و اساتید و منابع در موضوعات و ارائه از طریق سامانه،
- رصد نمونههای مشابه در سایر نهادهای حوزوی (المصطفی خواهران جامعه الزهرا حوزه خراسان و اصفهان) و غیر حوزوی (دانشگاه و…) و تعریف کار مشترک با ایشان،
- تأکید بر فرهنگسازی مطالعه و مشارکت در سیرهای مطالعاتی با استفاده از ظرفیت رسانههای پر مخاطب،
- استفاده از ظرفیتهای نرمافزاری و سختافزاری نهادهای پشتیبان،
- آسیبشناسی سوابق سیرهای مطالعاتی و تدبیر نسبت به ترمیم و رفع خلاءها و آسیبها و راهکارهای رشد و پیشرفت،
- حتیالامکان ایجاد یک گروه یا مؤسسه جهادی با عنوان «کتابیار» یا مانند آن جهت تهیه و ارسال کتب و منابع مورد نیاز برای مخاطبان، تبلیغ منابع و سیرهای مطالعاتی، اطلاعرسانی نسبت به نوآوریهای علمی، فرهنگسازی مطالعه و کتابخوانی و انجام بخشهایی از طرح موجود و همکاری با معاونت تهذیب،
- تأکید بر برونسپاری و بهرهمندی از ظرفیتهای بیرونی خصوصاً تشکلهای طلبگی،
- بهرهمندی از ظرفیتهای بالفعل در فضای حوزه مانند سیرهای مطالعاتی موجود و رسمیتبخشی و حمایت از آنها.